Зьдзіўляе стаўленьне некаторых беларускіх аналітыкаў да практыкі падпісаньня Лукашэнкам з Крамлём “інтэграцыйных” пагадненьняў як да “мала чаго вартых” (“усё роўна застанецца на паперы, як “саюзная дзяржава”), пiша палітычны аналітык Сяргей Навумчык.
Не, ня толькі на паперы.
На хвіліну адыйду ад тэмы міждзяржаўных адносінаў і спашлюся на практыку палітычных рэпрэсій. З 2020 году рэжым прыняў дзясяткі зьменаў у заканадаўства, якія крыміналізавалі дзеяньні, за якія раней не прыцягвалі да адказнасьці – дастаткова прыгадаць пашырэньне трактовак “экстрэмізму”.
Здавалася б – навошта гэтыя зьмены ў Крымінальны і Адміністрацыйны кодэксы, галасаваньні ў “палаце прадстаўнікоў”, калі тая самая “палата” ня больш, чым бутафорыя, калі закон у краіне ня дзейнічае, пракуратура і судзьдзі выконваюць загады афіцэраў спэцслужбаў, а адно і тое ж можна лёгка трактаваць у дыяпазоне ад “падтрымкі экстрэмізму” да “здрады дзяржаве”?
А вось, выяўляецца, сэнс ёсьць. Сілавікі (сюды сьмела ўжо можна ўключаць супрацоўнікаў і пракуратуры, і судоў) абапіраюцца на артыкулы кодэксаў і законаў, хай бы і ў атмасфэры, калі ня дзейнічаюць базавыя пастулаты нават Асноўнага Закона – Канстытуцыі.
Тое ж тычыцца і міждзяржаўных адносінаў. Дарэчы, увод расейскай ядзернай зброі (рэальны ці эфэмерны) на тэрыторыю Беларусі адбыўся толькі пасьля таго, як з Канстытуцыя было прыбранае палажэньне аб нейтралітэце і бязьядзернасьці (да фармулёўкі якога ваш пакорны слуга ў свой час, у пачатку 90-х, меў непасрэднае дачыненьне).
Так, “саюзная дзяржаве” ні ў прававым, ні ў палітычным сэнсах не прызнаная ААН ды іншымі міжнароднымі арганізацыямі. У кантэксьце міжнароднага права, яна - фантом. Але ў дзень падпісаньня дамовы аб “саюзнай дзяржаве” Васіль Быкаў зусім нездарма назваў гэтае дзеяньне “злачынствам стагодзьдзя”. Выказваньне было прароцким – большасьць “інтэграцыйных” (а па сутнасьці, захопніцкіх) крокаў Крамля вынікае менавіта з гэтай дамовы ці дакумэнтаў, прынятых у мэтах яе рэалізацыі.
І фантом набыў канкрэтнае ўвасабленьне ў расейскіх ваенных базах на беларускай зямлі, завязваньні беларускай эканомікі на расейскую, мытныя падаткі ў інтарэсах расейскіх вытворцаў, урэшце, пераводзе сыстэмы гуманітарнай адукацыі на мадэль “русского мира”.
Апошняе – яшчэ больш небясьпечна, чым ядзерная зброя: зброю можна вывезьці за некалькі дзён, стьветаадчуваньне ж закладаецца на ўсё жыцьцё і часам перадаецца новым пакаленьням.
... Існуюць кайданкі, якія сьціскаюцца на руках вязьня тым мацней, чым актыўней ён спрабуе ад іх вызваліцца. Вось нечым падобным для беларусаў і зьяўляецца “саюзная дзяржава”.
Добро пожаловать в реальность!