Не магу не пракаментаваць погляды С.Алексіевіч на міжнародную сітуацыю і палітыку, піша палітолаг Павел Усаў.
«Два маленькія дыктатары, а сьвет перад імі бясьсільны".
У гэтых словах я бачу пэўную адарванасьць ад разуменьня таго, ў якім сьвеце рэальна мы жывем. І гэтая адарванасьць характэрна для часткі нашай інтэлігенцыі, якая ўвесь час апелюе да нейкага Сьвету і нейкай Міжнароднай Супольнасьці, як да справядлівай сілы, якая функцыянуе на Зямлі і ўсталеўвае мірапарадак.
Такое спрошчанае, кніжнае, ідэальнае разуменьне таго, што адбываецца на нашай Зямлі было на працягу усяго ХХ стагоддзя і дарэчы сталася адной з прычын ІІ Сусветнай вайны, а таксама вайны ва Украіне, якую "міжнародная супольнасьць" павінна была спыніць.
Словы Алексіевіч сьведчаць пра ўнутраны самападман, які базуецца на веры ў нейкі ідэальны мірапарадак у якім усе добра, а тут раптоўна з’явілася "маленькая" анамалія ў выглядзе Лукашэнкі і Пуціна. І вось гэтая анамалія супрацьстаіць усяму цывілізаванаму сьвету, які чамусьці бясьсілны і слабы.
Але адкрыю невялічкі сакрэт. Няма ніякай міжнароднай супольнасьці і разумнага, мірнага Сьвету, з мудрым глабальным палітычным цэнтрам. Пра гэта заўседы пісалі рэалісты міжнароднікі, як вялікі зман.
Есьць 193 краіны, са сваімі праблемамі і інтарэсамі, крызісамі і войнамі, голадам і генацыдам. Якія ў сваёй палітыцы абапіраюцца на сілу. Сеньня ў сьвеце каля 61 канфлікту і 11 поўнамаштабных войнаў.
З праблемамі голаду ў 2024 годзе сутыкнуліся 295 мільёнаў чалавек у 53 краінах. У гэтым сьвеце гадавы абарот наркотыкамі складае ад 300 да 500 млрд., даляраў!
І Сьвет нічога не можа зрабіць, бо гэта і есьць "Сьвет" і іншага ніколі не было.
У гэтым Сьвеце есьць Кітай, Паўночная Карэя, Іран, Індыя Афганістан (дзе да жанчынаў адносяцца, як да мэблі і гэта краіна без ядзернай зброі, якая воляю сьвету апынулася ў сярэднявеччы). Есьць Катар, ААЭ, Саудаўская Аравія, Лібія, Паўдневы Судан, Малі, ЦАР, Венесуэла, Куба, Бразілія. Да гэтага сьвету зьвяртаецца Алексіевіч?
І толькі 32 краіны, якія ўваходзяць ў НАТА і ёсьць той Сьвет пра які мроіць Алексіевіч. Дадайма яшчэ Швайцарыю, Японію і Аўстралію, ну магчыма яшчэ з дзесятак.
Агулам так званы залаты мільярд, якому прыпісваецца маральны абавязак быць сусветным суддзей, які ў той ці іншай ступені сутыкаецца з гуманітарнымі праблемамі і выклікамі. Гэтыя праблемы закранаюць каля 7 мільярдаў. Вось яно рэальнае аблічча сьвету.
71% насельніцтва зямлі жыве ў краінах з аўтарытарнымі рэжымамі. 71% (!!!)
Упэўнены, што у кожнай есьць свой Статкевіч, Севярынец, Каця Андрэева.
У Іране ў 2024 годзе было выканана 975 сьмяротных пакараньняў, сярод "пакараных" палітычныя актывісты, жанчыны і нават дзеці. Іранская тэакратыя практыкуе ампутацыі!
Разам з гэтым у сьвеце, які сфарміраваны дэмакратыямі няма адзінства, а есьць супярэчнасьці і свае інтарэсы, як у Турцыі (якая не ёсьць дэмакратычнай краінай). Ці ў Венгрыі і Славакіі свая пазіцыя адносна Расеі і Беларусі.
Так да якога сьвету зьвяртаецца Алексіевіч, і пра якое бясьсіле яна кажа? На жаль рэжымы ў Беларусі і Расеі есьць прадукты гэтага сьвету, яго голас. Зараз дэмакратычны глабальны праект перажывае крызіс, звужаецца да невялічкай групы дзяржаваў, ім трэба думаць пра тое каб захаваць унутраны дэмакратычны лад і сістэмы, якія сутыкаюцца з сур’езнымі выклікамі.
Таму няма ніякага Сьвету, ёсьць два полюсы, якія заўседы існавалі ў глабальным супрацьстаяньні - аўтарытарна/таталітарны і ліберальна/дэмакратычны, які зараз не мае дастатковых рэсурсаў (палітычных, эканамічных, псіхалагічгых), каб зламаць волю глабальнага аўтарытарызму.
Пры гэтым частка грамадства краінаў глабальнай дэмакратыі выступаюць супраць яе актыўнай палітыкі: ўмяшальніцтва і навязваньня сваей волі, называюць яе каланіяльнай імперыяльнай і імкнуцца да падрыву ўласнай дэмакратыі, мроячы пра сацыялізм, эканамічную справядлівасьць, роўнасьць, а таксама сусьветны інтэрнацыяналізм. Вось у якім сьвеце мы жывем і гэта трэба дакладна разумець, каб ведаць прычыны тых падзеяў і крызісаў з якімі мы сутыкаемся.
Добро пожаловать в реальность!