9 августа 2020 года в Беларуси прошли выборы президента. В этот день во всей стране отключили интернет, прокатилась волна жестких задержаний, после этого — волна протестов и вынужденной эмиграции. EX-PRESS.LIVE спросил у читателей, удалось ли властям «перевернуть страницу», и как говорил Лукашенко, «начать писать новую главу истории независимой страны»?
Ягор (Беларусь):
— За гэтыя тры гады мы змяніліся. Падзеі 2020 года пакінулі глыбокі след у жыцці Беларусі і ў думках людзей. Але грамадства падзялілася. Некаторыя ўзгадваюць гэты час як самыя лепшыя дні, калі яны адчулі сябе сапраўднымі грамадзянамі сваёй краіны. Іншыя, хоць і ў меншасці, баяцца ўспамінаць тыя падзеі і баяцца іх паўтарэння.
Але і тыя, і іншыя засталіся моцна пашкоджанымі псіхалагічна, і гэтыя ўспаміны да гэтага часу турбуюць. Сітуацыя, падобная халоднай грамадзянскай вайне, — гэта сапраўды цяжкае выпрабаванне.
Мы ўсе перажылі глыбокія душэўныя траўмы. І мы абавязкова павінны акрыяць. А, значыць, рана ці позна, улада дыктатараў і імператараў упадзе. Нішто не доўжыцца вечна.
Петр (Польша):
— В эти дни все вспоминают 9 августа 2020 года. Этот день я могу рассказать по минутам. Трудно поверить, что с того дня прошло три года, большую часть из этого времени я живу в эмиграции. Время летит быстро!
Есть понимание, что возврата к старому уже не будет. Того, что было до 9 августа 2020 года, больше не будет. Страницу не перевернуть... Может, со временем наступят лучшие времена. Мы не знаем, мы не можем предсказать будущее. Но мы помним о своей принадлежности к беларусскому народу. Мы должны двигаться к построению независимого и демократического государства и что-то делать в этом направлении.
Вольга (Літва):
— Ніякая старонка не перагорнута. Улады Беларусі спрабуюць стварыць карціну, быццам у нас у краіне ўсё добра і спакойна, нібы вярнулася ранейшая ціхамірнасць. Яны кажуць, што ў свеце вакол шмат бед і канфліктаў, але ў нас у Беларусі ўсё стабільна і мірна дзякуючы Лукашэнку, які імкнецца стаць галоўным стабілізатарам.
Але насамрэч усё не так, як малююць. Ідзе вайна, у краіне працягваюцца палітычныя пераследы, людзей звальняюць з дзяржаўных устаноў з-за іх меркаванняў. Дзяржаўныя СМІ паказваюць, як судзяць і караюць апазіцыю, а на тэлебачанні ўвесь час выкрываюць ворагаў рэжыму.
Многія людзі з'язджаюць з Беларусі. У краіне становіцца ўсё горш з працай і грашыма. Гэта датычыцца кожнага — і маладых, і пажылых людзей.
Наталля (Польшча):
— Перавярнуць старонку? Сур'ёзна? Пасля таго, як загінулі людзі, тысячы пазбаўлены волі, сваёй хаты, працы? Можна ўявіць, што гэтую старонку перавярнуць? Катэгарычна — не! Мы абавязкова вернемся ў нашу Беларусь і будзем будаваць новае жыцьцё. А зверствы рэжыму Лукашэнкі і канкрэтных ягоных слуг будзем апісваць у сваіх сведчаннях на справядлівых судах.
Александр (Беларусь):
— В вузе, где учится мой сын, за зачеты занятий по физкультуре заставляют ходить на провластные мероприятия, и некоторые студенты идут, лишь бы не цеплялись и не заставляли тратить время на всякую ерунду типа метания гранат. В школе, где работает моя жена, в учительской просто тишина. Все научились разговаривать политкорректно: только про бураки на огороде, про шмотки. Все говорят с оглядкой, атмосфера жуткая.
У нас на БЕЛАЗе — жесткий режим, повсеместное видеонаблюдение и слежка. Люди боятся разговаривать друг с другом. У нас идеологический отдел ведут телеграм-канал, в котором публикуют фотографии «идеологического актива». Ощущение пленных людей, которые вынуждены поддаться. Я их знаю, многие их поступки не понимаю. Особенно на фоне речей, которые они ведут с друзьями. Они как роботы. Общество изнасиловано... Наверное, это все и есть «перевернуть страницу».
Адарка (Славакія):
— За апошнія 3 гады мы вырашылі, што будзем будаваць сваё жыццё ў Славакіі, адаптаваліся тут, звыклі да менталітэту, навучыліся вельмі добра гаварыць па-славацку, муж скончыў універсітэт і атрымаў чырвоны дыплом акадэміі мастацтва Славацкай рэспублікі, зняў свой дэбютны дакументальны фільм і працуе на вялікіх праектах і мастацкіх фільмах. Я пачала працаваць у IТ, працую на праекце для Славацкага міністэрства; купілі машыну і ўжо плануем яе мяняць на новую. Паправіліся на некалькі кілаграмаў, пабаролі пачаткі дэпрэсіўных думак; не былі 2 гады дома, не бачылі блізкіх. Яшчэ мы шмат падарожнічалі па Еўропе.
Настасся з-пад Барысава:
— Маё жыццё вельмі змянілася. І ад гэтых змен не скажу, што адчуваю сябе добра. Я перажыла шмат пераездаў, цягалася з торбамі і з дзецьмі па Грузіі, Арменіі, Украіне... Цяжка гэта зараз усё распавядаць. Колькі слёз было ад таго, што ты не можаш вярнуцца і жыць спакойна ў сваёй кватэры, хадзіць у любімы басейн, рабіць вогнішча ў лесе каля дома, плаваць у рацэ, збіраць суніцы і чарніцы, грыбы, а потым варыць смачны суп з лісічкамі. Сумна і балюча, што гэта я страціла.
Учора абмяркоўвала з сяброўкай, колькі здароўя і сіл мы згубілі за гэтыя тры гады, колькі энергіі пайшло не туды, колькі слёз уцякло. Жах. Немагчыма ўявіць, як дзіця жыве без матулі і таты, якіх кінулі за краты, як жонка вымушана чакаць некалькі гадоў каханага. Як можна жыць без абдымкаў і пацалункаў, прачынацца ў адзіноце, а яго побач няма. Чаму карнікі забралі гэтую магчымасць? Чаму гэтая бяздушная машына працягвае душыць наш народ?
Нават за мяжой, здавалася, дзе столькі беларусаў і беларусак, я не адчуваю сябе спакойна і ўтульна. Ты мусіш працаваць, надрывацца, каб падняць дзяцей, каб было, што есці, каб быў дах над галавой. А звяртацца па дапамогу баішся, бо сорамна. Верыш, што як мага хутчэй паляціш дадому. Усё кінеш і паляцiш. Плачу ад таго, што нічога не можаш зрабіць ад гэтай несправядлівасці.
Згадваеш 2020 год. Мы проста выказвалі сваё права на меркаванне, мы проста жадалі змен, мы верылі, што наша праўда пераможа. Мы жылі верай у змены. І верым да гэтага часу, што загляне сонца і ў нашае акенца.
Хотите поделиться мнением? Пишите: @ex_presslive
Добро пожаловать в реальность!